بر اساس تحلیل محتوای روزنامه‌های منتشر شده در زمان زمین‌لرزه بم، بیشترین اخبار منتشر شده از این واقعه در روزهای 9، 10 و 11 دی‌ماه در روزنامه‌های کشور منتشر شد، از این میان روز چهارم پس از زمین‌لرزه بیشترین میزان خبر را داشته است.
در این گزارش که در دوره زمانی 6 تا 18 دی‌ماه سال وقوع زمین‌لرزه انجام شده آمده است: روزنامه شرق با بیشترین تولید، 370 مطلب داشته‌است و پس از آن کار و کارگر با 300 مطلب چاپ شده در رتبه دوم قرار گرفته‌است.
ز این میان، خبر( 63 درصد) بیشترین سهم را دارد به همین دلیل پژوهش‌گران این تحقیق بر این نکته تاکیدکرده‌اند که در حادثه بم بیشتر روی ارائه اطلاعات خام در حد خبر و بدون تامل و مطالعه اتکا شده است.
منبع بیشترین اخبار منتشر شده تلکس بوده و 21 درصد مطالب نیز بدون ذکر منبع بوده‌است.
در همین زمینه و در نشستی که دیروز در فرهنگسرای رسانه برگزار شد ، مهدی محسنیان‌راد، مدرس ارتباطات، نقش رسانه را به هنگام بروز بلایای طبیعی به 3 دسته تقسیم کرد.
او معتقد است که رسانه‌ها قبل، هنگام و بعد از وقوع حوادث وظایفی دارند و باید به آن بپردازند.
بلایای طبیعی به آن دسته از پدیده‌ها گفته می‌شود که انرژی فوق‌العاده زیادی، در مدت زمانی کوتاه آزاد شود و خسارت و ویرانی را برای انسان‌ها به بار آورد.
محسنیان راد در همایش نقش رسانه در انعکاس بحران‌های شهری و اجتماعی، مهم‌ترین ویژگی‌های بلایای طبیعی را تأثیر بر ساختارهای اجتماعی، بروز اختلال در کارکردها و به هم‌ریختگی در نهادهای اجتماعی دانسته و افزود: هر چقدر وظیفه دیده‌بانی رسانه‌ها از عملکرد منابع قدرت به انحای مختلف سلب شود، نظارت اجتماعی و حساسیت آن برای بهبود ساختارها کاهش می‌یابد.
او افزود: رسانه‌ها به جای این‌‌که مجیز دولت و حکومت را بگویند بهتر است دیده‌بان عملکرد سازمان‌های جامعه باشند و بررسی کنند که کدام سازمان کارش را درست انجام نمی‌دهد و با مشارکت مردم به بهبود وضعیت کمک کنند.
او وظیفه رسانه‌ها را هنگام وقوع بلایای طبیعی آگاه کردن مردم از راه‌های صحیح مبتنی بر دروازه‌بانی مسئولانه خوانده و با انتقاد از عملکرد صدا و سیما به هنگام وقوع زمین‌لرزه بم گفت: صدا و سیما به هنگام وقوع زمین‌لرزه بم با انتشار پی در پی آمار کشته‌شدگان و تحریک حس سوگواری مردم و تکرار شیوه سوگواری دهه عاشورا به تحریک عواطف مردم پرداخت.
به گفته این استاد ارتباطات نتیجه اطلاع‌رسانی و سوگواری تلویزیون پس از زمین‌لرزه بم، بسته شدن راه‌های زمینی منتهی به بم بود.
به این دلیل که مردم پس از تحریک عواطف‌شان با هر وسیله نقلیه‌ای که در اختیار داشتند به سوی بم راه افتادند، در نتیجه جاده‌ها مسدود شد و نیروهای امدادی نمی‌توانستند از راه‌های زمینی خود را به بم برسانند.
محسنیان راد وظیفه رسانه‌ها را پس از بروز بلایای طبیعی انتشار گزارش‌هایی مبتنی بر روزنامه‌نگاری توسعه عنوان کرد.
او معتقد است: پس از واقعه بم گزارش‌هایی که تهیه شد با آنچه ادعا شده بود مغایر بود و در واقع جای پیگیری وعده‌های مسئولان در این گزارش‌ها خالی است حال آن‌که مردم برای رسیدن به شرایط بهتر نیازمند پیگیری رسانه‌ها در وعده‌های مسئولان هستند.
